SERWIS UPSÓW

 

UPS-y mają różnorodną konstrukcję w zależności od przeznaczenia i wymagań, jakie są przed nimi stawiane. Skrócony podział wygląda następująco:

- upsy off-line

- upsy line interactive

- upsy on-line

Upsy typu off-line są najprostszymi zasilaczami bezprzerwowymi. Ich zasada działania polega na monitorowaniu na bieżąco stanu linii zasilającej i po wykryciu zaniku napięcia zostaje włączony układ (tzw. falownik), który wytwarza napięcie zasilające z wewnętrznych akumulatorów, przyłączając je do gniazd wyjściowych zamiast napięcia sieciowego. Podstawową zaletą takich upsów jest ich niska cena, jednak jest to okupione stosunkowo niskimi parametrami pracy :

- relatywnie długim czasem przełączania napięcia,

- złą „jakością” napięcia wyjściowego podczas pracy z akumulatorów, która może być nie do zaakceptowania przez niektóre urządzenia elektryczne (np. pompy, silniki)

- brakiem odseparowania zasilanych urządzeń od sieci zasilającej, co często powoduje awarie podłączonego sprzętu np. podczas burzy lub przepięć w sieci.

Ze względu na wymienione zalety i wady zasilacze off-line przeznaczone są przede wszystkim do potrzymania zasilania pojedynczych komputerów w domowych warunkach. Produkowane są w zakresie mocy od kilkuset VA do kilku tysięcy VA. Te duże można stosować do potrzymania zasilania większej liczby komputerów, drukarek i innego sprzętu w jednej sieci, jednak należy uwzględnić ich ograniczenia i ryzyko stosowania.

Upsy on-line są skomplikowanymi urządzeniami mającymi za zadanie nie tyle podtrzymanie zasilania w przypadku braku napięcia w sieci, co wręcz wytworzenie własnego napięcia i podanie go do zasilania podłączonych urządzeń. Napięcie jest wytwarzane na bieżąco przez przetworzenie napięcia z sieci zasilającej, a po jego zaniku-przez przetworzenie napięcia z akumulatorów. Już na podstawie tego krótkiego opisu można zauważyć zalety upsów on-line:

- praktycznie natychmiastowe przejście na pracę awaryjną, niezauważalne dla podłączonych urządzeń,

- pełne odseparowanie urządzeń zasilanych od sieci zasilającej, co zabezpiecza je przed uszkodzeniami w przypadku przepięć w sieci lub burzy,

- stała wartość napięcia wyjściowego, brak wahań,

- napięcie w postaci czystej sinusoidy na wyjściu- parametry identyczne jak napięcia sieciowego, co pozwala zasilać każde urządzenie.

Oczywiście zrozumiałym jest, że produkcja takich ups-ów jest wielokrotnie droższa, niż zasilaczy off-line, jest to więc główna wada tych urządzeń. Jednak ze względu na to, że przeznaczone są do zasilania drogiego sprzętu o bardzo wysokich wymaganiach dotyczących nieprzerwanej pracy, koszty zakupu są drugorzędne i zwracają się przy dłuższej eksploatacji ze względu na brak awarii sprzętu i przestojów w pracy. UPS-y on-line produkowane są w pełnym przedziale mocy: od kilkuset VA do kilkuset tysięcy VA. Z tego względu można dobrać dobrego ups-a do każdych wymagań.

Jak gdyby pośrednimi pod względem konstrukcji są ups-y line interactive. Falownik z takim zasilaczu pracuje ciągle bez względu na to, czy napięcie w sieci jest, czy go nie ma. Jednak urządzenia komputerowe są normalnie zasilane z napięcia sieciowego, a dopiero po jego zaniku są przełączane do napięcia wytwarzanego przez falownik z akumulatorów. Zasadniczymi zaletami tej technologii jest skrócenie czasu przełączania urządzeń w stosunku do ups-ów off-line oraz dożo niższa cena, niż zasilaczy on-line. Jednak brak odseparowanie sprzętu od sieci zasilającej w czasie pracy z sieci dyskwalifikuje je w niektórych zastosowaniach. Zakres mocy produkowanych zasilaczy line-interactive zawiera się w przedziale od kilkuset do kilkunastu tysięcy VA.

Na koniec należy również wspomnieć o bardziej rozbudowanych systemach zasilania awaryjnego. Newralgiczne ośrodki komputerowe, serwerownie, centra danych, ale również szpitale czy ważne urzędy posiadają zabezpieczenie zasilania pozwalające na długotrwałą pracę po awarii sieci zasilającej. Systemy te oparte są na ups-ach wspomaganych generatorami spalinowymi, które przy zabezpieczeniu paliwa pozwalają na ciągłą pracę przy braku napięcia sieciowego. Ogólna zasada pracy takiego systemy wygląda następująco:

- po zaniku napięcia w sieci zasilanie przejmują ups-y.

- jeśli zasilanie nie zostanie przywrócone w odpowiednio krótkim czasie zostają uruchomione – ręcznie lub automatycznie – generatory, który zostają przyłączone do sieci zasilającej powodując wyłączenie ups-ów i pracę sprzętu jak w normalnych warunkach.

- po przywróceniu zasilania sieciowego odpowiedni układ przełącza linie zasilające na pracę z sieci i wyłącza generatory.

Przy projektowaniu i obsłudze takich systemów konieczne jest odpowiednie rozwiązanie układów przełączających, aby w żadnym momencie sprzęt zasilany nie był pozbawiony napięcia. Konieczne jest również zapewnienie odpowiedniego zapasu paliwa lub możliwości jego uzupełniania w trakcie pracy generatora, a w newralgicznych zastosowaniach wręcz zdublowanie generatora na wypadek awarii.